راهکارهای سرمایش غیر فعال در ساختمان ها (passive cooling )
faeghe rahnama
| دسته بندی:
مباحث اقلیمی
| تاریخ انتشار:
24 خرداد 1398
سامانه های سرمایشی غیر فعال به منظور کاهش و یا حذف تجهیزات مکانیکی خنک کننده به طور عمده در مناطقی طراحی می شوند که سرمایش مسئله اصلی است.
عملکرد سرمایش غیر فعال عمدتا در دو عرصه اصلی زیر است :
1.ممانعت و یا به حداقل رساندن کسب گرما
2.خارج کردن گرمای نا خواسته
شش روش عمده برای سرمایش غیر فعال در ساختمان ها:
سایه افکنی
سرمایش همرفتی
سرمایش تبخیری
سرمایش تشعشعی
زمین سرمایی
سبزینگی (پوشش گیاهی)
سایه افکنی :
اولین و ساده ترین راه خنک نگاه داشتن یک بنا در وحله اول ، ممانعت از تابش مستقیم نور خورشید و سایه افکنی است.
یک سایه انداز خوب از ساختمان در برابر تابش مستقیم آفتاب، گرم شدن بیش از حد و ایجاد چشم زدگی محافظت می کند و سطح مطلوبی از نور روز، محرمیت و منظر مناسبی را برای ساکنان به ارمغان می آورد.
سرمایش همرفتی :
در سرمایش همرفتی که به وسیله تهویه طبیعی ایجاد می شود، استفاده از فرآیند جابجایی هوای داخل ساختمان با هوای تازه بیرون، بدون بهره گیری از دستگاههای مکانیکی صورت می پذیرد.
سرعت مطلوب جریان هوا برای ایجاد آسایش در داخل ساختمان به دمای آن هوا بستگی دارد هرچه هوا گرمتر باشد این سرعت باید بیشتر گردد، البته این رابطه تا زمانی بر قرار است که دمای پوست بدن انسان (34 درجه سانتی گراد) با دمای هوای اطراف یکسان شود وقتی هوا از 34 درجه گرمتر باشد، افزایش سرعت هوا باعث افزایش حرارت جذب شده بدن از طریق جابجایی می شود ولی اثر نهایی سرعت باد بر بدن به رطوبت هوای در حال جریان، نوع پوشش و قدرت متابولیکی بدن نیز بستگی دارد.
تهویه طبیعی درون ساختمان:
درون یک ساختمان، تهویه یعنی ورود و خروج هوا از یک فضای بسته .جریان هوای طبیعی در درون یک فضا به دلیل اختلاف فشار در دریچه های ورود و خروج هوا اتفاق می افتد و این اختلاف فشار ممکن است توسط دو عامل باشد : وزش باد و اختلاف دما در اثر خاصیت شناوری که به اثر دودکشی موسوم است .
سرمایش تبخیری :
جریان هوا علاوه بر تهویه و خنک سازی توسط جایگزین کردن هوای خنک به جای هوای گرم می تواند با برودت تبخیری ترکیب و موجب تسریع و تقویت فرآیند خنک سازی شود.سرمایش تبخیری هنگامی به بهترین وجه عمل می کند که رطوبت نسبی پایین تر از 70 درصد در گرمترین مواقع بوده و هوا بیشترین ظرفیت قبول بخار آب را داشته باشد .
سرمایش تبخیری مستقیم :
دو سامانه پرده آبی و دیوار گرمایش و سرمایش طبیعی با این روش کار میکنند. کولرآبی عملکردی همانند سامانه پرده آبی دارد که هوا با عبور از این سامانه، مرطوب و خنک می شود.
سرمایش با تبخیر غیر مستقیم :
در این نوع راه حل، هوای داخل ساختمان بدون هیچ گونه افزایشی در رطوبت خنک می شود، به همین دلیل از این روش می توان در مناطق گرم و مرطوب نیز بهره جست .روش کار این سامانه خنک کردن سقف بنا و در نتیجه، جذب حرارت توسط آبی است که در سقف تبخیر می شود.
سرمایش تشعشعی :
سرمایش تشعشعی یکی از پدیده های بسیار رایج در روی کره زمین به شمار می رود. در واقع این تنها راهی است که کره زمین می تواند حرارت اضافی خود را از دست بدهد .سرمایش تشعشعی بر پایه اصل فیزیکی تعادل می باشد، به این معنی که اگر دو جسم با دمای متفاوت بدون هیچ واسطه ای در مقابل یکدیگر قرار بگیرند، یک شبکه تابشی شارگرما از جسم گرمتر اتفاق خواهد افتاد.
بام های سفید ساده ترین راه برای سرمایش تابشی به شمار می روند.رنگ های روشن علاوه بر اینکه در روز موجب انعکاس تابش آفتاب می شوند در شب نیز به علت تشعشع بالای طول موج بلند از سطوحی که به رنگ سفید در آمده اند حرارت کسب شده با آسمان شب مبادله می شود.
زمین سرمایی :
توانایی ذخیره سازی حرارتی فصلی خاک، که دارای تاخیر دما نسبت به درجه حرارت در فضای باز است، خاک را قادر می سازد اثر خنک کننده ای در هوای گرم تابستان داشته باشد.
با پایین رفتن در عمق زمین ( بیش از 6 متر )دمای خاک به دمای سالانه منطقه مورد نظر نزدیک شده و همین امر موجب آن می گردد که این دمای ثابت، در تابستان خنک تر و در زمستان گرمتر از متوسط دمای هوا باشد.
سبزینگی (پوشش گیاهی):
درختان و فضای سبز همواره در تلطیف هوا و تامین اکسیژن مورد نیاز همه موجودات زنده اهمیت و نقش اساسی دارند. باغ بام، بام سبز، دیوار سبز، نمای سبز، باغ عمودی، باغ معلق، دیوار اکسیژن ساز(جاندار -زنده ) دیوار بیولوژیکی و نظایر آن فناوری های متعددی هستند.
منبع : کتاب سرمایش غیر فعال از دکتر قیابکلو