انواع دسته بندی اقلیمی در جهان
حامد مصلحی
| دسته بندی:
مباحث اقلیمی
| تاریخ انتشار:
07 خرداد 1401
طبقه بندی اقلیمی دومارتن
این طبقه بندی بر مبنای شاخص خشکی بنا نهاده شده است و در آن از دما و بارندگی برای تعیین نوع اقلیم استفاده می شود.
دومارتن معادله تجربی زیر را جهت تعیین نوع اقلیم یک منطقه ارائه داد:
در این رابطه،
I : شاخص خشکی
P : میانگین بارش سالانه بر حسب میلی متر
t : متوسط درجه حرارت سالانه بر حسب درجه سانتی گراد
دومارتن در این سیستم، شش نوع اقلیم را مشخص نمود كه عبارتند از:
اقلیم خشك: در این اقلیم شاخص خشكی كمتر از 10 می‌باشد.
اقلیم نیمه خشك: شاخص خشكی در این اقلیم بین 10 تا 20 قرار دارد.
اقلیم مدیترانه‌ای: در این اقلیم شاخص خشكی در محدوده بین 20 تا 24 قرار می‌گیرد.
اقلیم نیمه مرطوب: در این اقلیم شاخص خشكی در محدوده بین 24 تا 28 قرار می‌گیرد.
اقلیم مرطوب: در این اقلیم شاخص خشكی در محدوده بین 28 تا 35 قرار می‌گیرد.
اقلیم بسیار مرطوب: در این اقلیم شاخص خشكی بزرگتر یا مساوی 35 می‌باشد.
طبقه بندی اقلیمی ایوانف
در این نوع طبقه بندی از بارندگی و تبخیر برای تعیین اقلیم استفاده می‌شود. برای این منظور ابتدا ضریبی به نام ضریب رطوبتی را با استفاده از رابطة زیر محاسبه نموده و از روی این ضریب، طبقه بندی انجام می‌گیرد.
در این رابطه :
P بارش سالیانه برحسب سانتی متر
Em میزان تبخیر سالیانه برحسب سانتی متر
I ضریب رطوبتی
برای محاسبه تبخیر سالانه، ابتدا تبخیر در هر یك از ماه‌های سال را محاسبه نموده و آنها را با هم جمع می‌كنیم و از رابطه زیر استفاده می کنیم.
Em میزان تبخیر در هریک از ماه های سال (برحسب سانتی متر)
t میانگین درجه حرارت ماهانه (بر حسب درجه سانتی‌گراد)
RH متوسط رطوبت نسبی ماهانه (به صورت درصد)
پس از محاسبه برحسب مقادیری که برای این ضریب بدست می آید 6 نوع اقلیم به شرح زیر طبقه بندی می شود :
طبقه بندی اقلیمی بارات
در این روش ضریب اقلیمی بارات كه وابسته به بارندگی، رواناب سطحی و بارندگی سالانه است با استفاده از رابطه زیر محاسبه می شود :
I ضریب اقلیمی بارات
P متوسط بارندگی سالانه بر حسب میلی متر
N تعداد روزهای بارانی در سال
E تبخیرسالانه بر حسب میلی متر
C ضریب رواناب سطحی
R رواناب برحسب میلی متر
پس از محاسبه برحسب مقادیری که برای این ضریب بدست می آید نوع اقلیم با توجه به جدول زیر تعیین می شود:
طبقه بندی اقلیمی کوپن
یکی از پرکاربردترین سامانه های طبقه بندی اقلیمی است. این سیستم براین اصل است که گیاهان بومی بهترین شاخص اقلیم هستند. بنابراین مرزهای اقلیمی مناطق با نوع پوشش گیاهی آن ها مشخص شده اند.
تعیین نوع پوشش گیاهی با توجه به متوسط دمای هوا برحسب درجه سانتی گراد و متوسط بارندگی برحسب سانتی متر است.
5 گروه اصلی اقلیم به شرح زیر است :
A _ اقلیم حاره ای مرطوب
B _ اقلیم خشک
C _ اقلیم معتدل
D _ اقلیم سرد
E _ اقلیم قطبی
هر کدام ازاین گروه های اصلی بر حسب وجود فصل خشک یا عدم وجود آن، با حروف کوچکتری همراه می شوند این حروف و تفسیر آنها به صورت زیر است :
f وقتی که فصل خشک وجود نداشته باشد.
s وقتی که فصل خشک منطبق بر تابستان باشد.
w وقتی که فصل خشک منطبق بر زمستان است.
همچنین از یکسری حروف بزرگ ثانوی هم در این طبقه بندی استفاده می شود که به صورت زیر می باشند :
S شاخص آب و هوای نیمه بیابانی (استپی)
W شاخص آب و هوای خشک (کویری)
T شاخص آب و هوای نواحی قطبی (توندرا)
F شاخص آب و هوای همیشه یخبندان
روش اقلیم نمای آمبرژه
ضریب رطوبتی آمبرژه با استفاده از رابطه رو به رو محاسبه می شود :
P میانگین بارندگی به میلی متر
M میانگین حداکثر دما در گرمترین ماه سال برحسب درجه کلوین
m میانگین حداقل دما در سردترین ماه سال برحسب درجه کلوین
روش اقلیمی منحنی آمبروترمیک
در این روش تغییرات متوسط دما و بارندگی در دستگاه مختصات به طوری رسم می شوند که محور افقی ماه های سال و محور عمودی سمت چپ دو برابر متوسط دمای ماهانه 2T بر حسب درجه سانتی گراد و محور عمودی سمت راست به بارندگی ماهانه P برحسب میلی متر اختصاص می یابد.
ماه هایی از سال که نمودار بارندگی زیر نمودار 2T قرار گیرد به عنوان دوره خشک و سایر ماه ها به عنوان دوره مرطوب در نظر گرفته می شوند.
ASHRAE Climate Zones
